Weg van het landgoed | GGZ Oost Brabant 2018

Weg van het landgoed 27 In 1904 vond er een wetswijziging plaats, die het mogelijk maakte om te worden opgenomen op een andere plek dan het gesticht. Daarmee werd het mogelijk om een psychiatrische inrichting ín een academisch ziekenhuis te openen, iets waaraan veel behoefte was. Ook kwamen er kuuroorden en sanatoriums. In 1916 werd de wet ook van toepassing op de psychiatrie: voortaan konden patiënten vrijwillig worden opgenomen op een open of aangewezen afdeling in de instelling. Huize Padua opende snel daarna de eerste open afdeling van Nederland, Coudewater volgde enkele jaren later. Winst maken, of zorg verlenen? Het bestuur van Coudewater had een neus voor nieuwe kansen in de zorg, vooral op financieel gebied. De Maatschappij tot verpleging van krankzinnigen op het platteland was opgericht als een naamloze vennootschap: naast het verlenen van psychiatrische zorg had de Maatschappij een duidelijk winstoogmerk. In de praktijk betekende dit dat er eerst winst werd uitgekeerd, wat er dan nog overbleef ging naar de zorg. Zo kon het gebeuren Een neus voor nieuwe kansen dat het kleinschalige cottagemodel werd ingeruild voor zaalverpleging; op die manier konden er meer patiënten worden verpleegd door minder mensen. Het kwam het bestuur op stevige kritiek te staan. Ook de inspectie was het een doorn in het oog, dus toen de nieuwe wet in 1916 werd ingevoerd, stelde zij een extra voorwaarde aan Coudewater. Om in aanmerking te komen voor een open afdeling waar (rijke) mensen zich vrijwillig konden laten opnemen, moest Coudewater het winstdoel schrappen. Ook moest de instelling een publiek doel kiezen, dat zij uit liefdadigheid zou steunen. Het bestuur zwichtte. In 1916 werd de Maatschappij tot verpleging van krank- zinnigen op het land omgezet in de Vereniging van zwak- en krankzinnigen op het land. De nieuwe Vereniging bood de gemeente Rosmalen voortaan elk jaar twee bedden aan voor gratis behandeling. Sanatorium de Loofert In 1928 opende sanatorium de Loofert haar deuren in het reeds bestaande eersteklassenpaviljoen voor vrouwen. De villa lag aan de rand van het terrein en kreeg een Als je voor 1904 in een gesticht werd opgenomen, gebeurde dat altijd gedwongen. Je werd officieel krankzinnig verklaard en je vrijheden werden je ontnomen, meestal voor de rest van je leven. Niet gek dus, dat families met voldoende geld liever kozen voor een vrijwillig verblijf op een vriendelijkere plek, zoals de kuuroorden en sanatoria voor zenuwzieken die in deze tijd ontstonden. Op Coudewater rook men kansen. Begin 20e eeuw: zorgen, werken én geld verdienen