Weg van het landgoed | GGZ Oost Brabant 2018

Weg van het landgoed 41 Dankzij de revolutionaire effecten van de nieuwe medica- tie veranderde de positie van patiënten ingrijpend. Ze werden vatbaar voor psychotherapie en waren veel beter in staat hun gedachten en wensen kenbaar te maken. Het bracht de psychiatrie in een nieuwe stroomversnel- ling. In de tijd van Jan Foudraines boek ‘Wie is van hout?’ en de film ‘One flew over de Cuckoo’s nest’ deed de antipsychiatrie zijn intrede. Deze stroming verzette zich tegen het dominante, strikte medische model en alles wat daarbij hoorde: paternalisme, hiërarchie, exclusieve deskundigheid en vooral een gebrek aan tolerantie voor het afwijkende. Wie was er nou eigenlijk normaal? Was de psychiatrische instelling zelf niet ziekmakend? Wie is hier nou eigenlijk normaal?! Er werd gepleit voor meer invloed en openheid, en er werd geëxperimenteerd met alternatieve behandel- en woonvormen. Love, peace, invloed & openheid Inspraak en invloed Mondige patiënten eisten meer invloed op hun behande- ling en op het beleid, ze wilden betere woonplekken en een leven dat hen meer voldoening gaf. Ze namen zitting in het Comité Ontspanning; het eerste en dan nog enige gremium waarin patiënten hun mening konden geven. Later ontstond uit dit comité de Patiëntenraad, in 1975 was Coudewater het eerste psychiatrisch ziekenhuis in Nederland met een Patiëntenraad. In diezelfde periode (1973) kwam er ook een juridisch adviseur om patiënten bij te staan, deze zou in 1986 worden vervangen door de patiëntenvertrouwenspersoon (pvp-er). De arts moet ruimte maken Het medische model bleek dus maar korte tijd zalig- makend, er traden al heel snel andere disciplines aan op het landgoed. Vanaf 1960 kwamen er psychologen in dienst bij Coudewater, in 1965 traden de maatschappelijk werkers aan. Dat veranderde de tot dan toe ongenaakbare positie van de arts. In 1966 werd het multidisciplinaire behandelteam ingevoerd, dat bestond uit een psychiater, De roerige jaren ’60 en ’70 zetten ook de psychiatrie op zijn kop. Alle traditionele gezagsverhoudingen kwamen onder vuur te liggen, patiënten en personeelsleden eisten meer inspraak in behandeling, beleid, wonen en dagbesteding. Vanuit het ideaal dat er in de maatschappij voor iedereen een plek moest zijn, begon Coudewater haar zorg daarnaast ook buiten het instellingsterrein aan te bieden. De jaren ’60 en ’70 luidden een nieuw tijdperk in Het Comité Ontspanning